Tips om cybercrime te voorkomen
Met de komst van het internet is er helaas een nieuwe vorm van criminaliteit ontstaan: cybercrime. Met cybercrime bedoelen we alle criminaliteit die met behulp van ICT wordt uitgevoerd. Denk bijvoorbeeld aan hacken, maar ook aan het versturen van een virus en malware of het uitvoeren van DDoS-aanvallen. Gelukkig is er een aantal tips om cybercrime zo goed als mogelijk te voorkomen. In dit artikel behandelen we een aantal tips waarmee je direct kunt beginnen.
1. Maak het cybercriminelen zo moeilijk mogelijk
Cybercrime is voor zowel particulieren als bedrijven een groot probleem. Zelfs wanneer je denkt dat je niks te vrezen hebt, is het verstandig om preventieve stappen te nemen. Zorg er daarom voor dat je het cybercriminelen zo moeilijk mogelijk maakt.
Dat betekent dat je in ieder geval je apparatuur en online accounts zo goed mogelijk moet beschermen. Zorg ervoor dat niemand zomaar je smartphone, laptop of tablet kan besturen én dat je online accounts goed beveiligd zijn. Net als bij een fysieke inbraak zullen cybercriminelen sneller afhaken wanneer ze merken dat het lastig is digitaal bij je in te breken.
2. Gebruik altijd sterke wachtwoorden
Het zal je verbazen hoeveel mensen hetzelfde gemakkelijke wachtwoord gebruiken voor meerdere accounts of meerdere apparaten. Een cybercrimineel hoeft maar eenmaal het juiste wachtwoord te raden en hij kan in alle apparaten of accounts met hetzelfde wachtwoord.
Zorg er dus voor dat je over sterke wachtwoorden beschikt die in ieder geval bestaan uit kleine letters, hoofdletters, cijfers en speciale tekens. Let er ook op dat je voor ieder apparaat en ieder account een ander wachtwoord hebt ingesteld. Mocht je wachtwoord een keer in een datalek voorkomen dan hoef je je geen zorgen te maken dat criminelen bij al je gegevens kunnen.
Let er ook op dat je voor ieder apparaat en ieder account een ander wachtwoord instelt. Je gebruikt toch ook verschillende sleutels voor de sloten in en om je huis?
3. Zorg altijd voor goede antivirussoftware
Met sterke wachtwoorden ben je er nog niet. Het is ook belangrijk om je apparatuur te beschermen tegen virussen. Dat doe je met een goede antivirussoftware die automatisch verdacht gedrag kunnen detecteren en opsporen. Dit soort software zorgt ervoor dat malware en phishing wordt tegengehouden.
Let goed op dat je alle aanwezige apparaten voorziet van dergelijke antivirussoftware zodat je goed beschermd bent. Tegenwoordig heb je veel keuze op het gebied van gratis en betaalde software om virussen tegen te gaan. Kies het liefst voor een betaalde variant en doe goed onderzoek zodat je zeker weet dat je beschermd bent tegen dergelijke cybercriminaliteit.
4. Blijf je apparaten bijwerken naar de laatste updates
Naast sterke wachtwoorden heb je altijd de laatste update op je smartphone of laptop nodig. Installeer de nieuwe update zodra deze beschikbaar is. Updates worden gemaakt om de veiligheid van een systeem te garanderen. Ze zorgen er bijvoorbeeld voor dat foutjes in de software worden opgelost en eventuele lekken worden gedicht.
Doe je dit niet regelmatig dan is het voor internetcriminelen gemakkelijker om toe te slaan. Zij zijn namelijk op zoek naar systemen die wankel zijn en gaten hebben. Dat is de plek waar ze gegevens kunnen stelen. Je kunt je toestel eenvoudig updaten via de instellingen van het apparaat.
5. Stel overal tweestapsverificatie in
De kans is groot dat je de laatste jaren het een en ander gehoord hebt over tweestapsverificatie. Dat is niet voor niets het geval; tweestapsverificatie is namelijk van groot belang in het kader van het bestrijden van cybercrime. Door deze verificatie in te stellen op alle accounts die je beheert zorg je ervoor dat er een extra laag beveiliging op je online gegevens komt te liggen.
Tweestapsverificatie werkt namelijk zo: je moet je wachtwoord invoeren én het inloggen bevestigen door een ander device of account. Denk hierbij aan een sms of bericht dat wordt gestuurd naar je mobiele telefoon, of een e-mail die wordt verzonden naar een mailadres. Mocht een hacker onverhoopt toch aan jouw wachtwoord gekomen zijn, dan kan hij nog steeds niet in je gegevens.
6. Let op de beveiliging van slimme apparatuur
Bij het beveiligen van online gegevens tegen cybercriminelen denken we vaak alleen aan het beveiligen van mailboxen, social media accounts, internetbankieren en apparaten zoals laptops of smartphones. Waar je ook absoluut aan moet denken, is het beveiligen van slimme apparatuur in je woning.
Steeds meer Nederlanders beschikken over slimme apparaten. Deze apparaten komen meestal met een standaard wachtwoord dat absoluut veranderd moet worden. Een cybercrimineel kan via een slim apparaat namelijk je thuisnetwerk indringen waardoor hij toegang krijgt tot persoonlijke informatie en gegevens. Ook kan hij met bijvoorbeeld toegang tot een beveiligingscamera precies zien wanneer je er wel of niet bent en kunnen er beelden worden bekeken en opgenomen waar je geen weet van hebt.
Wil je een veilig slim huis? Maak dan voor je smarthome-producten een apart wifi-netwerk aan. Via een firewall kun je bovendien de internettoegang blokkeren van slimme apparaten, die dat niet nodig hebben.
7. Versleutelen van belangrijke bestanden en gegevens
Bewaar je belangrijke documenten, gegevens of bestanden op je laptop of computer, zoals belangrijke documenten voor werk? Kies er dan voor om dergelijke bestanden extra te beveiligen door ze te versleutelen.
Word-documenten kun je bijvoorbeeld versleutelen met een wachtwoord via ‘bestand > info > document beveiligen’. Andere bestanden kun je vaak in de instellingen of eigenschappen versleutelen. Door dit soort gegevens een extra laag beveiliging te geven, maak je het cybercriminelen moeilijker om bij dergelijke gevoelige informatie te komen.
8. Weet hoe je phishing moet herkennen
Het beveiligen van apparaten en online accounts is niet het enige waar je op moet letten. Criminelen proberen ook steeds vaker om via je mail of WhatsApp aan gevoelige informatie te komen zoals je bankgegevens of wachtwoorden. Dat doen ze door zogeheten phishingmails te verzenden.
Dit soort mails lijken afkomstig van bestaande bedrijven, zoals de Rabobank of KPN. In zo’n mail wordt om je wachtwoord gevraagd omdat je pasje of account verlopen is. Soms wordt er ook gevraagd om op een link te klikken. Verdiep je goed in hoe een phishingmail of phishingwebsite eruit kan zien, zodat je ze tijdig kunt herkennen. Feit is in ieder geval dat een bankmedewerker nooit om je wachtwoord zal vragen. Twijfel je of een mail echt is? Neem dan contact op met het desbetreffende bedrijf.
9. Maak een back-up van gegevens en documenten
Tot slot is het aan te raden om een back-up te hebben van alle belangrijke gegevens, documenten en bestanden. Daarmee voorkom je cybercrime natuurlijk niet, maar zorg je er wel voor dat je snel weer aan de slag kan wanneer je toch slachtoffer wordt van een cyberaanval.
Bewaar belangrijke bestanden bijvoorbeeld niet alleen online maar ook offline en versleutel deze met een extra wachtwoord. Doe dit met alle nodige gegevens en documenten zodat je niet helemaal verloren bent in het geval van een cyberaanval.
Peter Lahousse
Cyberspecialist bij de Nederlandse politie, afdeling Politieprofessie eenheid Zeeland West-Brabant. Peter Lahousse is bovendien de oprichter van de voorlichtingswebsite CybercrimeInfo.nl.